Olimlar miyada illyuziya hosil qiluvchi neyronlarni aniqladilar.

Sietldagi Allen instituti va Berklidagi Kaliforniya universiteti nevrologlari vizual ma’lumotlarda bo‘shliqlar bo‘lsa ham, yaxlit tasvirlarni ko‘rish imkonini beruvchi miyaning asosiy ishlash mexanizmini ochib berishdi.

Tadqiqot optik illyuziyalarni idrok etishda faollashadigan va miyaga yetishmayotgan vizual elementlarga "yetib borishga" yordam beradigan neyronlarning maxsus sinfi - IC-koderlarni aniqladi.

Tajribalar sichqonlarda o‘tkazildi, ularga Pacman o‘yinidagi qahramonlarni eslatuvchi aylana bo‘laklari tomonidan yaratilgan xayoliy konturli tasvirlar ko‘rsatildi. Miya faolligini tahlil qilish shuni ko‘rsatdiki, IC-koderlar haqiqiy konturlarga emas, balki aynan xayoliy shakllarga javob beradi.

Ikki fotonli kalsiy vizualizatsiyasi va golografik optogenetika yordamida olimlar nafaqat ushbu neyronlarning faolligini qayd etishga, balki ularni lazer nuri bilan sun’iy ravishda faollashtirib, ko‘rish "gallyutsinatsiyasi"ni keltirib chiqarishga muvaffaq bo‘lishdi.

Natijalar shuni ko‘rsatdiki, vizual idrok shunchaki ma’lumotni passiv qabul qilish emas, balki miya ma’lumotlarni pastdan yuqoriga va yuqoridan pastga integratsiyalash orqali yetishmayotgan tasvirlarni qayta tiklaydigan faol jarayondir. IC-koderlar ko‘rish po‘stlog‘ining yuqori qismlaridan signallarni qabul qiladi va birlamchi ko‘rish po‘stlog‘idagi illyuzion konturlar haqidagi tasavvurni kuchaytiradi, idrokning tugallanganligini ta’minlaydi.

Ish vizual signallarni qayta ishlashning neyron mexanizmlarini chuqurroq tushunishga imkon beradi va shizofreniyadagi gallyutsinatsiyalar kabi idrok patologiyalarini o‘rganishga yordam beradi. Bundan tashqari, bu kashfiyotlar kompyuter ko‘rish va sun’iy intellektning yanada takomillashgan tizimlarini ishlab chiqishga asos bo‘lmoqda.