ChatGPT kabi zamonaviy sun’iy intellekt vositalari allaqachon akademik muhitga faol joriy etila boshladi, bu esa olimlarga adabiyotlarni ko‘rib chiqish, farazlarni shakllantirish va ilmiy nashrlar uslubini yaxshilashga yordam beradi. Biroq, mutaxassislar bunday tizimlardan nazoratsiz foydalanish ilmiy tadqiqotlar sifatining pasayishiga va murakkab ilmiy tushunchalarning "soddalashishiga" olib kelishi mumkinligidan ogohlantirmoqda.
Asosiy muammolardan biri shundaki, sun’iy intellekt tomonidan yaratilgan matnlar ba’zan noto‘g‘ri yoki to‘liq bo‘lmagan ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi, shuningdek, plagiat va original bo‘lmagan kontent yaratish xavfi mavjud. Bu ilmiy tafakkur rivojiga putur yetkazishi mumkin, chunki tadqiqotchi noto‘g‘ri ma’lumotlarga yoki yuzaki xulosalarga tayanishi, ularni chuqur va tanqidiy tekshirmasligi mumkin.
Boshqa tomondan, mutaxassislar ChatGPT va shunga o‘xshash modellardan to‘g‘ri, ongli ravishda foydalanilganda, ular odatiy vazifalarni optimallashtirish uchun kuchli vosita ekanligini tan olishadi: adabiyotlarni qidirish, sharhlar tuzish va matnni tahrirlashda yordam berish ilmiy maqolalarni tayyorlash tezligi va sifatini oshiradi.
Muhim jihat - generatsiyalarni olimlar tomonidan majburiy tahrirlash va tekshirish. Sun’iy intellektdan foydalanish tadqiqotchining tanqidiy fikrlashi va ijodiy salohiyatining o‘rnini bosmasligi, balki faqat yordamchi manba bo‘lib xizmat qilishi kerak.
Ilmiy kommunikatsiyalarda sun’iy intellektning o‘sib borayotgan rolini hisobga olgan holda, hamjamiyatlar va nashriyotlar xavflarni kamaytirish va ularning salohiyatidan maksimal darajada foydalanish uchun bunday texnologiyalarni shaffof va xavfsiz joriy etish bo‘yicha tavsiyalar va standartlarni ishlab chiqmoqdalar.